قبول هدیه از هرکس و نیز دادن آن به هر فردی جایز نیست.
قاضیان، و کارگزاران مملکت، حق ندارند هدیه هر فردی را بپذیرند، زیرا چه بسا فرد، با دادن هدیه، در انتظار گرفتن امتیازی از آن فرد باشد؛ بدیهی است اگر قاضی هدیه را بپذیرد و قضاوتی پیش آید، مایل است به نفع آن فرد قضاوت کند.
آداب هدیه
در اصل دادن و گرفتن هدیه به مناسبت‌های گوناگون همچون اعیاد، عروسی و ولیمه‌ها و جشن تولد‌ها و مانند آن هیچ تردیدی وجود ندارد. در هر زمانی می‌توان هدیه داد حتی اگر شاخه گلی باشد. بنابراین دادن هدیه منحصر به زمان و مکان خاصی نمی‌شود تا آن را محدود به مراسم و آیین خاصی کنیم. البته در برخی از زمان ها، از نظر شرایط زمانی و مکانی مناسب است که هدیه داده شود؛ مثلا در جشن تولد و ازدواج این انتظار است که هدیه‌ای داده شود. پس در این گونه موارد که برای هدیه دادن و هدیه گرفتن آمادگی روحی هم وجود دارد، این اقدام بسیار مناسب است.
در ایام شادی و سرور، مناسبت‌های شرعی و نیز اعیاد ملی و مذهبی چون عید نوروز، عید فطر و عید قربان بخصوص به کودکان، هدیه دادن و هدیه گرفتن و همین طور بازدید و صله ارحام مناسب و پسندیده است.
نباید این تصور به وجود آید که هدیه الزاماً باید معنوی باشد، هدیه معنوی بسیار هدیه خوبی است اما فراموش نکنیم که شرع از هدیه مادی هم برای ایجاد الفت‌ها استفاده می‌کند. برای مثال، در بحث زکات داریم که یکی از موارد مصرف زکات افرادی هستند که مسلمان نشده‌اند و با پرداخت زکات به آنها، قلوب آنها تألیف شده و به اسلام متمایل می‌شوند. پس می‌توان از راه مادی برای رسیدن به هدف معنوی استفاده کرد.
گاه لازم است تا برای ایجاد الفت و بویژه برای عموم مردم از مسائل مادی شروع کرد. برای افراد فرهیخته، عالم، دانشمند و فاضل اگر هدیه معنوی باشد، بهتر است؛ اما از نظر دین، هدایای مادی الزاماً امری منفی نیست؛ چرا که مادیات از نگاه دین از معنویت ما جدا نیست. برای مثال، در شرع داریم که وقتی به حج رفتید، هنگام برگشت با هدیه بازگردید و به خویشان و دوستان هدیه دهید.
در هدیه دادن باید به تناسب و شأن طرف متقابل توجه داشت. همچنین توجه به اموری چون آداب و سنت‌های منطقه و فرهنگ‌ها ضروری است. اگر در جوامعی دادن سبد میوه به عنوان هدیه مرسوم نیست، نباید آن را به عنوان هدیه عرضه کرد. همچنین دادن شاخه گل اگر در جامعه‌ای مرسوم است باید آن را رعایت کرد. در حقیقت عمل مطابق عرف محل و معروف هر جامعه، مهم‌ترین عامل برای رسیدن به مقصود یعنی جلب محبت و اظهار آن می‌باشد.
