وقف به اعتبارهای مختلف به انواع و اقسامی تقسیم میشود:
بهاعتبار زمان
بهاعتبار زمان؛ به دو نوع تقسیم میشود:
۱. وقف منقطع؛ حبس عین و تسبیل منفعت مال در راه خدا برای افراد خاص و برای مدت خاص را وقف منقطع میگویند؛ مثل وقف یک باغ بر اولاد خود.
۲. وقف مؤبد یا همیشگی؛ وقف مؤبد در مقابل وقف منقطع است و زمان در آن مطرح نیست؛ مثل وقف مسجد برای عموم مردم.
به اعتبار موقوفعلیهم
به دو نوع تقسیم میشود:
۱. وقف خاص که مخصوص گروه معین و خاصی است. مانند وقف بر اولاد یا افراد و طبقهای خاص از مردم؛
۲. وقف عام که مقصود از آن امور خیریه بهصورت عام است و مخصوص گروه و طبقه معینی نیست؛ مانند وقف کردن چیزی برای مصلحت عام، مانند فقرا، ایتام، مدارس، مساجد.
بهاعتبار منفعت
به دو قسم وقف انتفاع و منفعت تقسیم میشود:
۱. وقف انتفاع: اگر نظر واقف از وقف تحصیل درآمد مادی نباشد، آنرا وقف انتفاع گویند؛ مانند احداث مسجد در زمین ملکی خود.
۲. بهاعتبار منفعت: اگر نظر واقف از وقف، تحصیل درآمد باشد تا در مورد معینی هزینه شود، آنرا وقف منفعت نامند، مانند وقف ملک برای اداره مسجد و مدرسه.